مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی تأثیر مستقیم بر روند بهبودی و نتایج نهایی این جراحی زیبایی دارند. بلفاروپلاستی که به عنوان جراحی پلک نیز شناخته میشود، به رفع افتادگی پلک و کاهش پف‌کردگی آن کمک میکند. برای رسیدن به بهترین نتیجه، رعایت نکات مراقبتی ضروری است. در این مقاله، تمامی نکات مربوط به مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک بالا و بلفاروپلاستی پلک پایین را بررسی می‌کنیم. همچنین، به شما می‌گوییم بعد از عمل بلفاروپلاستی چه باید کرد تا از عوارض احتمالی جلوگیری کنید و دوران نقاهت را با آرامش طی کنید.
اقدامات اولیه بعد از عمل بلفاروپلاستی
دوران نقاهت پس از بلفاروپلاستی اهمیت زیادی در دستیابی به نتایج مطلوب و کاهش عوارض احتمالی دارد. مراقبتهای صحیح در این دوره می‌توانند تورم و کبودی را کاهش دهند، از عفونت جلوگیری کنند و روند بهبودی را تسریع نمایند. برای اینکه بهترین نتیجه را از جراحی خود بگیرید، رعایت برخی نکات ضروری است. در ادامه، مهمترین مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده را به شما توضیح می‌دهیم تا بدانید چگونه میتوانید این دوران را با کمترین مشکل پشت سر بگذارید.
1_ تورم و کبودی را کنترل کنید
تورم (ادم) و کبودی نتیجه واکنش طبیعی بدن به جراحی هستند. پس از بلفاروپلاستی، رگ‌های خونی کوچک در ناحیه پلک آسیب می‌بینند و مایعات و خون از آن‌ها به بافت‌های اطراف نشت می‌کنند. این موضوع باعث تورم (تجمع مایع در بافت‌ها) و کبودی (تجمع خون زیر پوست) میشود. این وضعیت کاملاً طبیعی است و معمولاً طی یک تا دو هفته بهبود مییابد. برای کاهش این علائم:
- از کمپرس یخ در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول استفاده کنید. کمپرس را هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه یک‌بار روی پلکها قرار دهید تا التهاب و نشت خون کاهش یابد.
- سر خود را هنگام خوابیدن بالا نگه دارید تا از تجمع مایعات در پلکها جلوگیری شود. این کار به کاهش تورم کمک میکند.
- از مصرف نمک زیاد پرهیز کنید، زیرا نمک باعث احتباس مایعات در بدن شده و ورم را تشدید میکند.
2_ از داروهای تجویز شده استفاده کنید
پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت و کاهش درد، آنتی‌بیوتیک یا مسکن تجویز کند. لازم است:
- داروها را دقیقاً مطابق دستور مصرف کنید.
- از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپرین خودداری کنید، مگر اینکه پزشک توصیه دیگری داشته باشد.
3_ اجازه ندهید چشم‌هایتان خشک شود
برخی بیماران پس از عمل دچار خشکی چشم می‌شوند. برای کاهش این مشکل:
- از قطرههای اشک مصنوعی استفاده کنید.
- تا چند روز از نگاه طولانی‌مدت به صفحه موبایل یا کامپیوتر خودداری کنید.
4_ از فعالیتهای سنگین دوری کنید
تا حداقل دو هفته بعد از عمل، از انجام فعالیتهای فیزیکی شدید مانند ورزش، بلند کردن اجسام سنگین و خم شدن خودداری کنید. این اقدامات باعث افزایش فشار خون و تورم بیشتر پلکها می‌شوند.
5_ محل جراحی را تمیز نگه دارید
رعایت بهداشت پلکها پس از بلفاروپلاستی از مهمترین مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده است، زیرا ناحیه جراحی‌شده حساس و مستعد عفونت است. بعد از عمل، ممکن است مقداری ترشح زردرنگ یا خونابه از محل بخیه‌ها خارج شود که این یک واکنش طبیعی بدن برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده است. اما عدم رعایت نظافت می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها و ایجاد عفونت شود. برای جلوگیری از این مشکل:
- با یک دستمال تمیز، ترشحات را به‌آرامی پاک کنید. برای این کار میتوانید از سرم نمکی استریل استفاده کنید و با یک پنبه یا گاز استریل، ناحیه را بدون فشار و کشیدن بیش از حد تمیز کنید.
- از استفاده از مواد آرایشی روی پلکها تا حداقل دو هفته خودداری کنید. لوازم آرایشی می‌توانند ذرات میکروبی را به زخم انتقال دهند و احتمال عفونت را افزایش دهند. علاوه بر این، پاک کردن آرایش با دستمال یا مواد شوینده ممکن است به بخیه‌ها فشار وارد کند و روند ترمیم را مختل کند.
- تا یک هفته از لنزهای تماسی استفاده نکنید.
- از قرار گرفتن در معرض گرد و غبار، باد و دود خودداری کنید.
رعایت این نکات نه‌تنها از عفونت جلوگیری میکند، بلکه به بهبودی سریعتر و کاهش جای زخم نیز کمک میکند.
پیشنهاد مطالعه: حمام بعد از بلفاروپلاستی
6_ مصرف الکل و دخانیات را محدود کنید
سیگار و الکل تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر روند بهبودی بعد از بلفاروپلاستی دارند. مصرف این مواد می‌تواند باعث کند شدن ترمیم زخمها، افزایش تورم و حتی بروز عوارض جدی شود. به همین دلیل، پزشکان در مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی توصیه می‌کنند که حداقل تا یک ماه پس از جراحی از مصرف الکل و دخانیات پرهیز کنید.
چرا سیگار روند بهبودی را کند میکند؟
کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها: نیکوتین موجود در سیگار باعث تنگ شدن رگ‌های خونی میشود که این امر اکسیژن‌رسانی به بافت‌های آسیب‌دیده را کاهش میدهد. در نتیجه، سلول‌های پوستی دیرتر ترمیم می‌شوند و جای زخم ممکن است دیرتر از حد معمول بهبود یابد.
افزایش خطر عفونت: سیگار کشیدن باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود، که این امر احتمال بروز عفونت در محل بخیه‌ها را افزایش میدهد.
افزایش التهاب و تورم: ترکیبات شیمیایی موجود در سیگار باعث افزایش واکنش‌های التهابی در بدن شده و می‌توانند تورم بعد از عمل را تشدید کنند.
چرا مصرف الکل بعد از جراحی مضر است؟
رقیق شدن خون و افزایش خطر خونریزی: الکل خاصیت رقیق‌کنندگی خون دارد و می‌تواند خطر خونریزی پس از جراحی را افزایش دهد. این موضوع به‌ویژه در روزهای اول پس از عمل می‌تواند نگران‌کننده باشد.
افزایش التهاب و تورم: الکل باعث تجمع مایعات در بدن و افزایش ورم میشود که می‌تواند دوران نقاهت را طولانی‌تر کند.
تداخل با داروهای تجویزشده: مصرف الکل می‌تواند اثر برخی داروهای تجویزشده مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و مسکن‌ها را کاهش دهد یا عوارض جانبی آن‌ها را تشدید کند.
7_ بعد از عمل بلفاروپلاستی به نحوه خوابیدن خود دقت کنید
نحوه خوابیدن پس از بلفاروپلاستی تأثیر زیادی بر کاهش تورم، جلوگیری از خونریزی و بهبود سریعتر زخمها دارد. در حالت طبیعی، هنگام خواب، مایعات بدن در نقاط پایین‌تر جمع می‌شوند. اگر سر شما پایین باشد یا روی پهلو بخوابید، ورم پلکها افزایش مییابد و حتی ممکن است به بخیه‌ها فشار وارد شود. برای پیشگیری از این مشکلات:
- به پشت بخوابید و از دو بالش برای بالا نگه داشتن سر استفاده کنید. این کار باعث میشود گردش خون بهتر انجام شود و از تجمع مایعات در پلکها جلوگیری شود.
- از خوابیدن روی شکم یا پهلو خودداری کنید. در این وضعیت، ممکن است فشار مستقیم به پلکها وارد شود که می‌تواند منجر به باز شدن بخیه‌ها یا افزایش کبودی و تورم شود.
- این وضعیت خوابیدن را حداقل تا دو هفته پس از جراحی رعایت کنید تا بهبودی کامل حاصل شود.
8_ از چشم‌هایتان در برابر نور محافظت کنید
پس از بلفاروپلاستی، پلکها و چشمها نسبت به نور حساس‌تر می‌شوند. این حساسیت به دلیل تورم، بخیه‌ها و تغییرات موقتی در عملکرد پلکها ایجاد میشود. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید می‌تواند باعث افزایش التهاب، تحریک چشم و حتی تغییر رنگ زخمها شود. برای جلوگیری از این مشکلات:
- در فضای باز، عینک آفتابی با فریم بزرگ بزنید. این کار از چشمها و پلک‌های جراحی‌شده در برابر نور خورشید، باد و گردوغبار محافظت میکند.
- در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید، به‌ویژه در ساعات اوج تابش (۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر). اگر مجبورید بیرون بروید، از یک کلاه لبه‌دار نیز استفاده کنید.
- این مراقبت‌ها نه‌تنها باعث راحتی بیشتر شما می‌شوند، بلکه به جلوگیری از تیرگی جای زخم و کاهش التهاب کمک می‌کنند.
9_از خاراندن و مالیدن چشمها خودداری کنید
احساس خارش در روزهای ابتدایی طبیعی است، اما از لمس کردن یا مالیدن چشمها خودداری کنید. برای کاهش این مشکل:
- میتوانید از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
- قطرههای تجویز شده توسط پزشک را طبق دستور مصرف کنید.
10_ مراقب تغذیه خود باشید
همان طور که قبلا گفته ایم که بعد از عمل بلفاروپلاستی چه بخوریم یکی از مهمترین مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده، تغذیه مناسب است که تأثیر مستقیمی بر سرعت ترمیم زخمها، کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی دارد.
- از غذاهای سرشار از پروتئین و ویتامین C استفاده کنید. پروتئین (مانند گوشت سفید، تخم‌مرغ، حبوبات و مغزها) به بازسازی سلول‌های آسیب‌دیده کمک میکند و ویتامین C (موجود در مرکبات، کیوی و سبزیجات برگ سبز) باعث تقویت سیستم ایمنی و تسریع تولید کلاژن میشود که برای بهبود زخمها ضروری است.
- آب زیاد بنوشید تا بدن شما دچار کم‌آبی نشود. کم‌آبی می‌تواند باعث خشکی چشم و کاهش گردش خون شود، که روند بهبود را کند میکند.
- از مصرف غذاهای ادویه‌دار و شور خودداری کنید. این مواد می‌توانند باعث افزایش التهاب، تورم و حتی تأخیر در روند بهبود شوند. مصرف بیش از حد نمک نیز موجب احتباس مایعات در بدن و تشدید تورم پلکها میشود.
مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک پایین
مراقبتهای بعد از بلفاروپلاستی پلک پایین شباهت زیادی به مراقبت بعد عمل پلک بالا دارد، اما چند تفاوت جزئی وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد. پلک پایین معمولاً حساس‌تر است و تورم آن ممکن است کمی بیشتر طول بکشد. همچنین، به دلیل نزدیکی بیشتر به چشم، احتمال خشکی چشم و تحریک سطح قرنیه بیشتر است. بنابراین، علاوه بر توصیه‌های کلی مانند استفاده از کمپرس سرد، بالا نگه داشتن سر هنگام خواب و پرهیز از فعالیتهای سنگین، لازم است:
- از مالیدن یا کشیدن پوست زیر چشم به‌شدت خودداری کنید، زیرا این ناحیه ظریف‌تر است و فشار اضافی می‌تواند باعث التهاب بیشتر یا کند شدن روند بهبود شود. ای نکته از مهمترین مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک پایین است.
- ممکن است پزشک استفاده از پمادهای چشمی یا اشک مصنوعی را برای کاهش خشکی چشم بیشتر توصیه کند.
- خوابیدن به پشت حتی اهمیت بیشتری دارد، زیرا فشار روی پلک پایین می‌تواند منجر به تغییر موقعیت و کشیدگی پوست شود.
چکاپ و معاینات پزشکی
مراجعه منظم به پزشک پس از جراحی پلک افتاده یکی از مهمترین مراحل دوران نقاهت است. پزشک در این جلسات بخیه‌ها را بررسی کرده، میزان تورم و کبودی را ارزیابی میکند و از طبیعی بودن روند بهبودی اطمینان حاصل میکند. همچنین، در صورت وجود علائم غیرطبیعی مانند عفونت، خونریزی یا مشکلات بینایی، پزشک اقدامات لازم را برای جلوگیری از عوارض بلفاروپلاستی انجام میدهد. برای مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده، معمولاً برنامه چکاپ به این صورت است:
- اولین ویزیت ۳ تا ۷ روز بعد از جراحی: در این جلسه بخیه‌ها بررسی شده و در صورت نیاز کشیده می‌شوند.
- چکاپ‌های بعدی در هفته‌های دوم و چهارم: پزشک میزان کاهش تورم و روند ترمیم زخم را کنترل میکند.
- ویزیت‌های تکمیلی در ماه‌های بعدی (در صورت نیاز): برای بررسی نتایج نهایی و اصلاح احتمالی انجام میشود.
چه زمانی باید سریعا به پزشک مراجعه کرد؟
بعد از عمل بلفاروپلاستی، بروز تورم و کبودی امری طبیعی است، اما در برخی موارد، ممکن است علائمی ظاهر شوند که نیاز به بررسی فوری پزشک داشته باشند. برخی از این عوارض می‌توانند جدی باشند و در صورت عدم رسیدگی، بر نتیجه نهایی جراحی تأثیر بگذارند. در صورت مشاهده علائم زیر، مراجعه به پزشک ضروری است:
۱. درد شدید و غیرقابل‌کنترل
احساس درد خفیف تا متوسط بعد از جراحی طبیعی است و معمولاً با مصرف داروهای مسکن تجویزشده کنترل میشود. اما اگر:
- درد شدید باشد و با داروهای مسکن کاهش پیدا نکند
- درد به‌طور ناگهانی افزایش یابد
ممکن است نشانه‌ای از عفونت، خونریزی داخلی یا دیگر مشکلات جراحی باشد که نیاز به بررسی فوری پزشک دارد.
۲. عفونت، خروج چرک یا قرمزی بیش از حد
در شرایط طبیعی، محل جراحی ممکن است کمی قرمز یا متورم باشد، اما اگر:
- قرمزی شدید و رو به افزایش باشد،
- ترشحات زرد یا سبز از محل بخیه‌ها خارج شود،
- محل جراحی بوی نامطبوعی داشته باشد،
- یا دمای بدن شما افزایش یابد (تب بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد)،
این علائم نشان‌دهنده عفونت هستند که نیاز به آنتی‌بیوتیک یا حتی مداخله پزشکی فوری دارد.
۳. تاری دید یا دوبینی طولانی‌مدت
کمی تاری دید در روزهای اول بعد از عمل به دلیل تورم پلکها و استفاده از پمادهای چشمی طبیعی است. اما اگر:
- تاری دید پس از چند روز بهبود نیافت
- احساس فشار شدید داخل چشم داشتید
- دوبینی غیرعادی و مداوم داشتید
ممکن است مشکل جدی‌تری مانند افزایش فشار داخل چشم، خونریزی پشت چشم یا آسیب به عضلات چشم رخ داده باشد. در این شرایط، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
۴. خونریزی شدید از محل بخیه‌ها
بعد از بلفاروپلاستی، ممکن است مقدار کمی خونابه یا ترشح مشاهده کنید که طبیعی است. اما در موارد زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی مداوم و زیاد از محل جراحی
- وجود لخته‌های خون بزرگ و مکرر
- احساس سوزش یا درد ناگهانی همزمان با خونریزی
خونریزی شدید می‌تواند نشان‌دهنده باز شدن بخیه‌ها یا مشکلات مربوط به انعقاد خون باشد و نیاز به رسیدگی فوری دارد.
جمع‌بندی درباره مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده
مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی تأثیر مهمی در نتیجه نهایی جراحی دارند. رعایت مواردی مانند استفاده از کمپرس یخ، پرهیز از فعالیتهای سنگین، مراقبت از زخمها و مراجعه منظم به پزشک می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند. همچنین، مراقبت های بعد از عمل پلک افتاده و مراقبت های بعد عمل پلک بالا دارای نکات ویژه‌ای هستند که باید رعایت شوند. اگر به‌درستی این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید، دوران نقاهت عمل blepharoplasty کوتاه‌تر و بدون مشکل‌تری خواهید داشت.
کلینیک اسفند
سوالات متداول
۱. مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک بالا چیست؟
پس از بلفاروپلاستی پلک بالا، برای کاهش تورم و جلوگیری از عوارض، باید از کمپرس یخ، خوابیدن به پشت با سر بالا، مصرف داروهای تجویزشده و پرهیز از فعالیتهای سنگین استفاده کنید. همچنین، از لمس کردن زخمها و استفاده از مواد آرایشی روی پلکها تا حداقل دو هفته خودداری کنید.
۲. مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک پایین چگونه است؟
مراقبت های بعد از عمل بلفاروپلاستی پلک پایین مشابه پلک بالا است، اما با تأکید بیشتر بر جلوگیری از خشکی چشم و حساسیت به نور. قطرههای اشک مصنوعی، استفاده از عینک آفتابی و پرهیز از مالیدن یا کشیدن پوست زیر چشم از جمله نکات مهم برای بهبودی سریعتر هستند.
۳. بعد از عمل بلفاروپلاستی چه باید کرد؟
بعد از بلفاروپلاستی، رعایت چند نکته اصلی به بهبود سریعتر کمک میکند: استفاده از کمپرس سرد، مصرف داروهای تجویزشده، محدود کردن فعالیتهای سنگین، رعایت رژیم غذایی مناسب، جلوگیری از خشکی چشم و پرهیز از قرار گرفتن در معرض آفتاب. همچنین، باید طبق برنامه تعیینشده به پزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی کنترل شود.
۴. بعد از عمل بلفاروپلاستی چه مدت طول میکشد تا ورم و کبودی از بین برود؟
ورم و کبودی معمولاً در هفته اول به بیشترین حد خود میرسد و سپس بهتدریج کاهش مییابد. اغلب افراد پس از ۲ تا ۳ هفته شاهد کاهش چشمگیر علائم هستند، اما ممکن است تا ۲ ماه طول بکشد تا بهبودی کامل حاصل شود.
۵. آیا بعد از بلفاروپلاستی میتوان از کمپرس یخ استفاده کرد؟
بله، در ۴۸ ساعت اول پس از جراحی، استفاده از کمپرس یخ به کاهش تورم و کبودی کمک میکند. کمپرس را هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه یک‌بار روی پلکها قرار دهید، اما از فشار دادن زخمها خودداری کنید.
۶. چه زمانی میتوان آرایش چشم انجام داد؟
حداقل ۲ هفته بعد از جراحی باید از لوازم آرایشی روی پلکها اجتناب کنید تا از عفونت و تحریک زخمها جلوگیری شود. بعد از این مدت، فقط با تأیید پزشک و استفاده از مواد آرایشی ضدحساسیت میتوانید آرایش کنید.
۷. چگونه میتوان از خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی جلوگیری کرد؟
برای کاهش خشکی چشم، از قطرههای اشک مصنوعی طبق توصیه پزشک استفاده کنید. همچنین، از خیره شدن طولانی به صفحه نمایش و قرار گرفتن در معرض هوای خشک خودداری کنید.
۸. چه زمانی میتوان بعد از عمل بلفاروپلاستی ورزش کرد؟
فعالیتهای سبک مانند پیادهروی بعد از چند روز مشکلی ندارد، اما ورزشهای سنگین و هر حرکتی که باعث افزایش فشار خون شود، حداقل تا ۳ تا ۴ هفته ممنوع است. همچنین، از خم شدن یا برداشتن اجسام سنگین پرهیز کنید.
